درباره آرا و نظریه‌های سینمایی آخرین نسل پیرو مکتب ورتوف، پودوفکین و سینمای مطبخی
تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۹۱۱۳۷
همشهری آنلاین: آدلهاید هفتبرگر* | ترجمه: فردریک آلوسی: کریستین راس استاد دانشگاه مک‌گیل و آرتور آسا برگر استاد دانشگاه سانفرانسیکو در سال ۱۹۹۹ در باره چندین نفر از پیروان مکتب ورتوف و پودوفکین گفتند: این افراد منتقد فیلم و مورخ سینمایی قابلی خواهند شد بشرطی که نظرات افراطی‌شان در باره ژیگا ورتوف و وسیوالاد پودوفکین را کنار بگذارند! مشابه همین سخن را آرتور یانگ استاد سینما و منتقد معروف در سال ۱۹۹۰ در باره وی به رندل کلایسر گفته بود: این جوانک‌ها هنوز جستجوگر سینمای مطبخی هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یکی از این افراد مهدی تهرانی دانش آموخته مطالعات تاریخ سینما احتمالا تنها بازمانده پیشرو در این مکتب است. او که در دانشگاه مک‌گیل زیر نظر پروفسور کریستین راس و پروفسور آرتور آسا برگر مطالعات عالی فیلم را از سرگذرانیده عمده نگاهش به سینما از منظر دیگر معلمان سینما و مورخان فیلم نگاهی کهنه و مردود است.
از منظر این افراد کارکشته در سینما، نظریات سینمایی تهرانی در باره سینمای مطبخی انگلستان اگرچه هنوز مرجع کتاب های علمی سینماست با اینهمه اصل ماجرا در گور پوسیده است. خود وی در باره سینمای مطبخی می‌گوید: به من خرده می گیرند و حتی برخی به طعنه مرا مرده‌پرست سینما نام می نهند اما من معنقد و پیرو مکتب ورتوف و پودوفکین هستم. حتی اگر نفرآخر این نسل باشم که هستم! همچنانکه سینمای مطبخی را هنوز اصل و اساس سینما می دانم!
از منظر وی سینمای مطبخی در میان نهضت‌های سینمایی اروپایی؛ احتمالا بامسماترین عنوان را دارد. فیلمسازان جوان متعلق به این جنبش دوربین را از استودیوهای فاخر بیرون آوردند و روبروی مردم عادی قرار دادند. فیلمنامه‌های تاریخی پرخرج جایشان را به داستان زندگی مردم کوچه و خیابان داد و نتیجه این شد که طبقه فقیر و حنی متوسط انگلستان توانستند جلوه گری بی‌بدیلی بین سالهای پایانی دهه ۵۰ تا اواسط دهه ۶۰ از خود به یادگار بگذارند ... در این جنبش سینمایی موج نو سینمای انگلستان قواعد رایج فیلمسازی را کنار گذاشت و دوربین را به کوچه و خیابان برد و مردم عادی و مشکلات روزمره آنها را به فیلم تبدیل می کرد. این طبقات شامل قشرهای متوسط نادیده انگاشته شده از سوی دولت و همچنین محرومان و کارگردان و فقیرانی بودند که در متن اجتماع و در کنار طبقه غنی روزگار می گذرانیدند.
وی همچنین در سال ۲۰۰۷ اصرار دارد بر اینکه : این جنبش در فرم و محتوا هنوز هم در دهه اول هزاره سوم کاربردی بی بدیل دارد. به فهرست جوانانی که به قبیله سینما ورود کردند و خون تازه هدیه آورند توجه کنید. اینها هنوز کن لوچ را سرلوحه می‌دانند و روسیلینی را. نه پیشگامان سینمای تجاری هالیوود. مسائل روزمره اجتماعی مورد توجه فیلمسازان این نهضت سینمایی است. در دهه ۶۰ سوژه‌هایی نظیر حقوق کارگری زنان؛ سقط جنین؛ اجاره خانه؛ مالکیت حقوقی جزو سوژه‌های رایج برای فیلمسازی بود. روندی که هنوز هم ادامه دارد.
تدوین اصل ماجرا استمکتب ژیگا ورتوف و وسیوالاد پودوفکین که بشدت مورد توجه مهدی تهرانی است، مکتبی است که حتی در روسیه و میان کارگردانان بزرگ نسل اخیر اسلاو نیز آنچنان خواهان ندارد. به زعم این افراد تمام تئوری‌های ژیگا ورتوف و وسیوالاد پودوفکین به تدوین فیلم ختم می‌شود در حالیکه امروزه تدوین کاری پیش افتاده است ضمن اینکه سینمای دیجیتال در تدوین دیگر سر به آسمان سائیده.
مهدی تهرانی اعتقاد دارد: تدوین در سینما مرگ ندارد. تدوینگر پیشقراول است و مهارت او سبب‌ساز یک کار فاخر خواهد بود. تدوین از سرگئی آیزنشتاین و پودوفکین و ورتوف شروع شد و این خون هرگز نازا نخواهد شد. چرا که فیلمی که قابل تدوین است فیلمی است که بشدت از فیلمنامه‌اش وام گرفته و کارگردانش دکوپاژ را ذاتی ارائه داده است. انگاره‌های اساسی سینما تصویر و تدوین‌اند. تدوین ریشه فیلم است و در ذات خود حلال مشکلات یک فیلم خواهد بود. چرا که پودوفکین به شیوایی گفته است یک تصویر را کالبدشکافی کنید، آنگاه شما تدوین انجام دادید. شما تصاویر ساده را با تدوین معنادار کردید.
در عمده نوشته‌های تاریخ‌نگاری و نوشته‌های او به عنوان یک منتقد سینما، او بسیار از کوروساوا هم نام برده است، البته بدون اینکه از مکتب مورد توجه‌اش نامی به میان بیاورد. در واقع مهدی تهرانی در تبیین نظر خود رندانه از آکیرا کوروساوا خرج می‌کند. بی جهت نیست که در مطالعات تاریخ سینمای ژاپن و در مدخل کوروساوا اسم مهدی تهرانی مدام تکرار می‌شود. این روند وقتی طبیعی جلوه‌گری می کند که بدانیم کوروساوا احتمالا تنها غول سینمای جهان بود که تدوین در سینما را اساسی ترین کار می‌دانست. و تهرانی نیز مدام از وی شاهد مثال اشاره کرده است. در سال ۲۰۱۴ در آخرین دیدار او با آرتور آسا برگر بازهم آنچه مورد بحث و بررسی این دونفر است یک فیلم از کوروساوا است. آسا برگر راشومون را از منظر ارتباطات و مهدی تهرانی این فیلم جاودانه کوروساوا را از منظر پیکربندی و تدوین و کارگردانی مورد بحث قرار دادند.
او نقش یک منتقد را همان می‌داند که آرتور نایت به او آموزش داده بود. او می‌گوید: منتقد فقط یک واسطه است ما هیچ وظیفه‌ای برای زورچپانی نوشته‌هایمان پیرامون یک فیلم نداریم. اصلا منتقد یعنی همین که بگویی رفقا این فیلم خوبی بود! یا اینکه این فیلم چقدر مزخرف است! ما حق نداریم برای تماشاگر تعیین تکلیف کنیم. ما حق نداریم با واژه‌های سینمایی و تکنیکال به خواننده فخر بفروشیم و او را یا از دیدن فیلمی منصرف کنیم و یا برای دیدن فیلمی تهییج کنیم. منتقد باید بنویسد که این نقشه راه است. احتمال می‌دهم نقشه‌ای درست باشد اگر دوست دارید استفاده کنید.
به نظر من مهدی تهرانی به مثابه یک مربی فوتبال است که کم کم دارد عادات قدیمی را بر علم روز ترجیح می‌دهد. البته این حرف مبالغه آمیز است. با اینهمه آرا و نظریه‌های مکتب ورتوف، پودوفکین احتمالا هنوز برای کلاس‌های دانشگاهی معتبر و لازمند اما در عرصه عملی قابل استفاده نیستند. موردی که بشدت از سوی مهدی تهرانی رد می‌شود. او آخرین نفر از نسل مورخین سینما و منتقدان فیلم است که هنوز وفادار به مکتب ورتوف، پودوفکین و سینمای مطبخی است.
*منابع
Heftberger, Adelheid. Kollision der Kader. Dziga Vertovs Filme, die Visualisierung ihrer Strukturen und die Digital Humanities. Munich: edition text + kritik, ۲۰۱۶
کد خبر 664156 برچسب‌ها مفاهیم سینماییمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: مفاهیم سینمایی مهدی تهرانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۹۱۱۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حضور انتشارات بنیاد سینمایی فارابی با ۱۶ اثر جدید در نمایشگاه کتاب
به گزارش گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز، حمیدرضا بشیری‌فراز مدیر انتشارات فارابی، درباره حضور این نشر در نمایشگاه سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: پس از سال‌ها رکود و توقف در این مرکز، انتشارات بنیاد سینمایی فارابی، امسال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب، با بیش از یکصد عنوان کتاب در این رویداد بزرگ فرهنگی حضور پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه فارابی ۱۶ عنوان کتاب جدید را در این دوره از نمایشگاه کتاب رونمایی می‌کند، افزود: از این ۱۶ عنوان کتاب، ۱۵ اثر، تألیفی و حاصل پژوهش و نگارش برجسته‌ترین متفکران عرصه سینمایی در کشور است.
بشیری افزود: کتاب‌های تألیفی در سطح کاربردی هستند و تلاش شده تا اندکی از پژوهش‌های صرفاً نظری فاصله گرفته شود چراکه سینمای امروز ایران نیازمند تحقیقاتی است که بتواند در بهبود هرچه بهتر وضعیت سینمای ایران کارآمد باشد. از این رو این هم‌افزایی میان مجموعه بنیاد سینمایی فارابی صورت گرفته است.
مدیر مرکز انتشارات، آموزش و پژوهش بنیاد سینمایی فارابی در اظهار کرد: تمام تلاش همکاران ما در این مرکز این است که به یک غبارروبی از مطالعات سینما در ایران دست یابیم و بتوانیم پابه‌پای تغییرات مباحث نظری و عملی در زمینه سینما در جهان گام برداریم که از این رو به سراغ موضوعات جدید مغفول در سینما رفته‌ایم.
لازم به ذکر است انتشارات بنیاد سینمایی فارابی در شبستان اصلی مصلای تهران، سالن ۳، راهروی شماره ۱۵، غرفه شماره ۲۷۵ از امروز تا ۲۹ اردیبهشت ماه پذیرای خانواده سینما، اساتید، دانشجویان، پژوهشگران و عموم علاقمندان هنر هفتم است.
انتهای پیام/
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد